De naam Hettinga komen we, samen met andere Friese familienamen, in geschiedenisboeken tegen bij de kruistochten, gehouden tussen 1200 en 1250. Mogelijk dat er voorouders van de adellijke Hettinga’s aan de kruistochten hebben deelgenomen. Afstammingslijnen zijn niet bekend. In de Friese archieven treffen we rond 1400 voor het eerst de stamvader van de adellijke Hettinga’s aan in de persoon van Teta in Hummertse die op een stins te Hommerts in Wymbritseradeel woont. Zijn nageslacht woont in Wymbritseradeel (Hommerts), Baarderadeel (Jorwerd), Westdongeradeel (Nes) en Doniawerstal (Teroele).
De familienaam (Van) Hettinga komt voor het eerst in de eigentijdse bronnen voor aan het eind van de 15e eeuw. De familienaam wordt op verschillende manieren geschreven.
Vooraanstaande mannen uit dit adellijke geslacht zijn grietman geweest van Wymbritseradeel en Baarderadeel. Een aantal Hettinga’s dienen onder de Nassau’s, zoals Homme Epes van Hettinga, die in 1572 met de watergeuzen onder de Graaf van Lumey Den Briel inneemt.
Na 1500 woont een tak van de familie op een stins te Teroele in de grietenij Doniawerstal. Door de grote watersnoodramp van 1702 worden ook deze Van Hettinga’s zwaar getroffen.
In de 17e en 18e eeuw leidt de familie een zorgelijk en armoedig bestaan in Bolsward en Harlingen. De rechtstreekse afstammelingen van de adellijke familie zijn in de 20e eeuw in de mannelijke lijn uitgestorven. Via de vrouwelijke lijn zijn er nog velen.
Wytske Tietes van Hettinga (1679-1720) die in 1697 te Woudsend huwt met Hylke Michiels Tromp (1675-1759) is de stammoeder van de familie Van Hettinga Tromp klik hier.
Deliana Tietes Hettinga (1728-1808) huwt in 1752 te Oppenhuizen met Haring Thewis (1729-1802). Hun zoon Thewis Harings (1757-1823) neemt in 1811 de familienaam van zijn moeder aan en de familie noemt zich aldus Hettinga. Deze Thewis is de stamvader van de PC familie Hettinga uit Oppenhuizen klik hier.